Get this recipe in English @SeasoningStories.
Ik heb de smaak te pakken! Over het bodempje Grand Marnier dat over was van het kerstdiner dacht ik eerst nog 'wat moet ik daar in vredesnaam mee', maar na de brandewijn van vorige week zag ik het ineens als kostbaar ingrediënt. Op zoek naar gerechten met sinaasappellikeur stuitte ik op deze Bitterkoekjescake. Hij leek me prima geschikt om weer eens te oefenen met mijn tulbandvorm.
Ik heb de smaak te pakken! Over het bodempje Grand Marnier dat over was van het kerstdiner dacht ik eerst nog 'wat moet ik daar in vredesnaam mee', maar na de brandewijn van vorige week zag ik het ineens als kostbaar ingrediënt. Op zoek naar gerechten met sinaasappellikeur stuitte ik op deze Bitterkoekjescake. Hij leek me prima geschikt om weer eens te oefenen met mijn tulbandvorm.
Ik heb een haat-liefdeverhouding met mijn tulbandvorm. De liefde is vooral gericht op de feestelijke vorm, de haat vooral op het feit dat alles wat ik er tot nu toe in gebakken heb er nooit in die feestelijke vorm uit is gekomen, maar altijd als een mislukt gebergte. Maar hoe vaker je zingt, hoe beter het gaat en daarom besloot ik de vorm nog maar eens te proberen en alle voorzorgsmaatregelen die ik kon bedenken in acht te nemen: goed invetten, goed laten afkoelen in de vorm, met veel behoedzaamheid omdraaien en de cake uit de vorm manoeuvreren. Helaas. Wederom een mislukt gebergte. Maar toch beter dan de vorige keren, want in dit geval was 80% van de tulband gelukt. En met een beetje cosmetische hand- en spandiensten was er bijna niets van te zien. Misschien is dit de reden dat tulbanden traditioneel worden overgoten met glazuur. Op die manier kun je alle losse delen verbergen.
De tulband is de Nederlandse benaming van de Gugelhupf, een cake in de vorm van een hoed. De Gugelhupf is van oorsprong een cake uit de zuidelijke Duitse taalgebieden (Elzas (ooit van Duitsland geweest, maar laten we daar voor nu verre van blijven), Baden-Württenberg, Beieren, Oostenrijk en Zwitserland). Het woord 'Gugel' is een variatie van het Middelhoogduitse woord voor capuchon en 'hupf' stamt waarschijnlijk af van het Middelhoogduitse woord voor gist (Hefe). In de volksmond staat 'hupf' voor het hedendaagse Duitse woord voor springen (hüpfen), omdat de cake door de gist zo uit de vorm lijkt te springen. Veel Oost-Europese landen en regio's hebben een eigen traditioneel recept voor de Gugelhupf. Vaak is het een variatie op een gistdeeg met rozijnen, bigarreaus, amandelen en likeur. Als verklaring voor de tulbandvorm hebben volgens een legende de drie wijzen na hun bezoek aan Betlehem de Elzas bezocht (want ja, als je Betlehem gezien hebt, dan wil je ook de Elzas niet missen...). Ze werden in de Elzas zo vriendelijk ontvangen, dat ze als dank een cake bakten en daarvoor hun tulbanden gebruikten. Prima cake dus voor in januari, want met je paard van Betlehem naar de Elzas daar ben je toch wel ruim een maand zoet mee... Tot zover. Laten we gaan bakken!
20 plakken
20 min bereidingstijd
75 min oventijd
Ingrediënten
10 bitterkoekjes (die kun je ook eerst zelf bakken, maar voor de authentieke bitterkoekjessmaak heb je bitter amandelextract nodig dat voor zover ik weet tot nu toe alleen in Duitsland verkrijgbaar is)
3 el Grand Marnier of merkloze sinaasappellikeur of sinaasappelsiroop
200 gr zachte boter
200 gr suiker
snuf zout
4 eieren
200 gr bloem
2 el sinaasappelmarmelade (ik gebruikte abrikozenjam)
Benodigdheden:
cakeblik van minimaal 2 L, of een tulbandvorm
mixer
1. Verwarm de oven op 160 graden. Knip elk bitterkoekje in vieren en besprenkel ze met likeur. Laat 10 min intrekken.
2. Klop met de mixer in een grote beslagvorm de boter, suiker en zout in 10 minuten tot een romige massa. Voeg één voor één de eieren toe. Voeg pas een volgend ei toe als het vorige ei helemaal is opgenomen.
3. Spatel de bloem luchtig door het beslag en schep daarna de marmelade en de geweekte koekjes door het beslag.
4. Vet de tulbandvorm GOED in (met zonnebloemolie of boter). Giet het beslag in de vorm en bak in het midden van de oven in ca. 75 min goudbruin en gaar. Check met een satéprikker of de cake gaar is. Laat de cake minimaal 5 minuten afkoelen in de vorm en probeer hem daarna met zoveel geduld en souplesse als je kunt opbrengen in zijn geheel uit de vorm te krijgen...
Ik ben benieuwd wie het lukt om een complete tulband te produceren. En als het je lukt hoor ik graag hoe het je gelukt is! Maar wees niet bevreesd (tja, we zitten toch een beetje in de Bijbelse sferen...) ook al komt hij er in delen uit, de smaak is verrukkelijk, dus dan eet je hem gewoon met een lepel :-)
Gerelateerde posts:
