zaterdag 7 maart 2015

GASTRECEPT: ROZIJNENBROOD



Vorige week gaf ik mezelf een weekend vrij van nieuwe recepten. Ik was in de ban van de Late Rembrandt, zaden ontkiemen voor de moestuin en er was nog zoveel om van te genieten: ingemaakte abrikozen en vanillevijgen die eindelijk klaar waren voor gebruik en sinaasappelmarmelade die je met een scheutje wodka omtovert tot een 'Devine Scottish Sunrise'.



Ook dit weekend hoef ik niet veel meer te doen dan datgene dat met liefde wordt opgediend naar binnen te werken: Twan ontpopte zich afgelopen week tot heuse broodbakfanaat inclusief zelfgemaakte humus. Hij heeft verschillende broden gebakken, van zuurdesem tot spelt, maar het Rozijnenbrood was mijn absolute favoriet! En aangezien het over een maand al Pasen is, is dit een goed recept om nu alvast eens te proberen, zodat je het komende maand kunt presenteren aan de ontbijt- of brunchdis.



Paasbrood is van oudsher een rijkgevulde stol met amandelspijs, rozijnen, krenten, sukade, noten en sinaasappelsnippers. Als kind was ik er vanwege de sukade nooit echt dol op en peuterde ik die harde stukjes er altijd uit. Noten en amandelspijs hoefden er van mij ook niet in, want dan had ik na één snee genoeg en aangezien we met Pasen altijd een wedstrijd deden wie de meeste eieren op kon, was dat dus niet de bedoeling. Dit Rozijnenbrood (waar je overigens ook nog krenten naar smaak doorheen kan doen) heeft dus geen sukade noch noten en de amandelspijs moet je er ook bij denken. De reden dat Paasbrood zo goed gevuld is, ligt voor de hand: het luidt het einde van de vastentijd in en viert naast het begin van een nieuw kerkelijk jaar ook de lente en de opstanding van Jezus. Dat brood centraal staat in een feest dat draait om nieuw leven is niet verwonderlijk. In de rijke mediterraanse eetcultuur staat brood al sinds de Romeinen symbool voor leven. Een boers gezegde luidt: 'Chie hat pane mai non morit', oftewel 'Wie brood heeft, zal nooit sterven.'*



De kunst van het broodbakken zit hem in drie zaken: geduld, kneden tot je erbij neervalt en goede ingrediënten (dus geen gist dat een jaar over datum is). Qua geduld en deeg kneden moet ik Twan erkennen als mijn meerdere. Geduld is sowieso niet echt mijn sterkste kant en kneden, daar ben ik meestal ook snel klaar mee. Het resultaat was altijd dat mijn broden meer cakes werden, zeer vullende cakes welteverstaan. Maar ik hoef mijn vingers dus niet meer te branden aan broodrecepten, die laat ik vanaf nu aan manlief over.




Recept Rozijnenbrood 
30 min. bereidingstijd
ca. 110  min wachttijd
40-45 min. oventijd

Ingrediënten:
2 tl gedroogde gist
310 ml warm water
450 gr bloem
snuf zout
1/2 tl gemberpoeder
1/4 tl nootmuskaat
250 gr rozijnen
eventueel 180 gr krenten
en voor de liefhebber eventueel 50 gr sukade of gekonfijte citrusschillen
2 tl suiker

Nodig:
3 grote kommen
1 vochtige theedoek
keukenkwastje

1. Meng de gist met het water en 1 tl suiker en roer goed. Zet de kom 10 min. op een warme, tochtvrije plaats tot er bellen verschijnen. Het mengsel moet dan schuimen en meer volume hebben. Gebeurt er niks, dan is het gist dood en moet je opnieuw beginnen.

2. Meng in een grote kom de bloem met de specerijen. Maak een kuiltje in het midden en schenk het gistmengsel erin. Roer goed tot er een deeg ontstaat dat loslaat van de kom (het klopt dat het deeg nat is). Leg het op een met bloem bestoven werkblad en kneed het minimaal 10 min. tot het elastisch en soepel is (heb je ooit Paul Hollywood deeg zien kneden, probeer dat dan te imiteren). Laat het deeg in een schone kom, afgedekt met een vochtige theedoek een uur rijzen op een warme, tochtvrije plaats, tot het is verdubbeld in omvang.

3. Leg het deeg weer op een met bloem bestoven werkblad, voeg de rozijnen toe (en eventueel krenten, sukade en citrusschillen) en kleed tot ze zijn opgenomen in het deeg. Maak van het deeg een cirkel en leg het op een met bakpapier beklede bakplaat en laat, afgedekt met een vochtige theedoek nog 30-40 min. rijzen op een warme, tochtvrije plaats, tot het wederom is verdubbeld in omvang.

4. Verwarm de oven op 200 graden. Bak het brood 40-45 min. in het midden van de oven tot het goudbruin van kleur is en hol klinkt als je op de onderkant klopt. Laat het brood iets afkoelen op een rooster. Los 1 tl suiker op in 1 el water en bestrijk het brood ermee. Bak het nog 2-3 minuten en laat het dan afkoelen op een rooster.

Tip: krijg je de bodem van het brood niet gaar? Bak het brood dan op een rooster in plaats van op een bakplaat. Om doorzakken te voorkomen, kun je meerdere vellen bakpapier gebruiken. Serveer het brood als ontbijt of bij de lunch. Extra lekker met (gezouten) roomboter of een plak kaas.

Laat die 16 graden maar komen! Wij vieren het voorjaar dik ingepakt op ons balkon in de zon met een plak Rozijnenbrood.

Gerelateerde posts:
Duitse Pretzels met roomboter
Scones met pruimenjam
Bananenbrood
Pittige september crackers
Speltbrood
Noten- en zadenbrood



*Carole Counihan, The Anthropology of Food and Body: Gender, Meaning, and Power (New York 1999).